Punk'ın tanımını yapayım bari

Kesinlikle politik bir müziktir.

20 Nisan 2016

(27 nisan pazarı pazartesiye bağlayan gece.) punk'ın bi tanımını yapayım bari. Punk kesinlikle politik bir müziktir. Kaotik bir yıkımı amaçlar. Felsefesini hiçlik üzerine kurmuştur ama bu onları pek ilgilendirmez. İlgilendikleri sadece düzensizliktir.

"Die toten hosen" adlı punk grubunun bir albümünde "punk was.." adlı şarkısında bir çocuk şarkının girişinde babasına şöyle sorar: "Dad what was punk rock?" Sonra şarkı girer ve sözler anlamlandırır bu güzel tümceyi. Biz burada bu şarkı sözünü yazmayacağız, fakat bunu açıklamaya çalışacağız.

İngiltere'' de işçi ailelerinin, işçi mahallelerinde yeşeren çocukları ve onların fikirleriyle oluşmuştur punk felsefesi. Aslında punk ironik bir şekilde "Sex" isimli bir dükkanda doğmuştur. Vivien Westwood denen ve punk kraliçesi sayılan modacı, tişörtlere Durutti''nin resmini basmak gibi bir kurnazlığı planlamasıyla punk yayılmaya başladı. Punk estetiginin yaraticilari Malcolm Mclaren ve Vivienne Westwood''un(bunlar bir ara evlendiler ve sonra boşandılar) Londra''da Kings Road''da açtıkları butiğin ismidir "Sex". Sex Pistols tayfası buraya takılan işsiz güçsüz gençlerin arasından çıkmıstır.

Punklar etrafa siktir çeken inatçı keçiler değillerdir. Toplumun sıradanlığına ve kuralcılığına karşı olan tutumlarını belirtebilirler ve bunu yapmak için şiddet kullanmak zorunda değiller(Bazen yapmak gerekse de). "diy"(do it yourself) felsefesi ise seslerini duyurma imkanı olanlar için asla ölmeyecek bir felsefedir. "diy" kapitalist sisteme karşı felsefi bir punk duruşudur. Tamamen kendin üret, kendin tüket mantığı üzerine kuruludur. Marka ve pop kültürün kesinlikle karsisinda olan bu felsefede kaset, cd, fanzin gibi tüm ürünler hicbir kapitalist, yayılmacı ve yasal(legal) firmaya bağımlı olmadan kendi olanaklarıyla hazırlanır. Satılan ürünlerin üzerine kar konmaz, veya bazen parasız dağıtılır. çok basit bir sistemde, daha doğrusu sistemsizlikle, makasla kes, yapıştır mantıgı yaygindir.

Punk müzik basit melodilerden oluşur, sözler ön plandadır. Genelde 3 akorlu müzikler ve power chordlardan oluşan bir gitar yapısı vardır. Distorşın pek kullanılmaz. Davul seri ve hızlı olmakla birlikte pek de karmaşık kullanılmaz. Twin pedal önemli bir kavramdır. Punk kültürü ilk başladığı yıllarda anarşistlerin çoğalması sonucu, devletin anarşistleri kandırabileceklerini ve çeşitli "tehlikeli düşüncelerden" arınmalarını, düzene ayak uydurmalarını, birer toplumcu birey olmalarını sağlamak üzere, piyasaya bilerek ve destekleyerek sürdükleri, müzik türü olarak punk yapan, fakat hiç bir politik mesaj vermeyen, sözlerinde sörften, giyim kuşamdan, çiçekten ve böceklerden bahseden gruplar ortaya çıkmıştır. Bu dönemden sonra punk çeşitli alt dallara bölünmüştür. çiçekten, böcekten ve sörften bahseden grupların yaptığı punk müziğine hükümet(government) punk denmiştir o yıllarda.

Punk çeşitli altgruplara ayrılmıştır ve gitgide özünden ayılmıştır daha sonra. Bunlara kısaca değinecek olursak; "Proto punk", punk felsefesinin en temel gruplarının yolunda gittiği bir punk felsefesidir. Bu gruplar 60''ların sonu ve 70''lerin başında ortaya çıkmışlardır. dönemin psychedelic ve progressive rock akımlarından çok farklı yollara sapmıştırlar. Kaotik bir felsefeleri vardır. Bu gruplar, 70''lerdeki punk''ın temellerini ortaya atmış ve aynı müzikal yapıyı, aynı sözel yapıyı yıllar öncesinden sergilemişlerdir. 77 ruhunun başlangıcı olarak kabul edilse de müzikal bakımdan 77''ler kadar sert olamamışlardır. Velvet underground, iggy pop and the stooges, new york dolls, mc5, the who önemli proto punk gruplarıdır. 60''larin ortalarinda Amerikan garaj gruplarinin önculugunde çıkan, hippi felsefesiyle arasi pek iyi olmayan(hippilere atıfta bulunan şarkıları vardır. örn: ''are you boy or girl'') bu haysiyetli ve şahsiyetli akım önemini bir süre sonra kaybetmiştir.

1968 Chicago ögrenci hareketinin bayraktarlığını yapan bu akım günümüzde de az da olsa yeniden önemi anlaşılmaya başlanmaktadır. punk-funk ise klasik punk müziği altyapısının üstüne flüt, gayda, saksafon gibi enstrümanların kullanıldığı bir müzik türüdür.Kısacası alkolik müziği de denilebilir. The Nathces Shaker, Lady Godiva, Flogging Molly gibi gruplar örnek olarak verilebilir.

Punk tarihi için en önemli üç insan sayın derseniz kesinlikle bunlar Richard Hell, Johnny Rotten ve Joe Strummer''dır. Richard Hell, Television grubunun bas gitaristidir ve "X jenerasyonu" dediğimiz jenerasyonun mucidi ve öncüsüdür.

Johnny Rotten ise Sex Pistols''ın beynidir. çok zeki bir insandır. Düşünceleriyle ingiliz monarşisini 25 yıldır tehdit eden bu şahsiyeti saygıyla anıyoruz. David Bowie ve İggy Pop hayranı olan Rotten müzik hayatına Sex Pistols ile başladı. Dünyayı değiştiremedi. ama ingiltere''de popüler kültürü, modayı, siyaseti, müziği ve 7. sanatı önemli ölçüde etkiledi. Sivri dili ile insanları kendine hayran bıraktı. Bir alıntı; Spiker - Yıllarca "no future!, no future!" diye bağırdınız, şimdi California''da bir villanız var. Sizce bu bir çelişki yaratmıyor mu? J. Rotten - Ben "no future for you!" dedim... gibi zekice bir cevap ile gönüllerimizde taht kurmuştur. Joe Strummer ise göçebe bir ana babadan Ankara''da dünyaya geldi ve bir süre Ankara''da okudu. The Clash''i kurdu ve bir anda herkesin gözdesi oldu. Nihilizmi değilde Marksizmi savunmasıyla ünlüdür. Sıkı bir savaş karşıtı ve solcudur. 2002 yılında kalp krizinden öldü. 90''lı yılların başlarında ise punk kavramı saflıktan çıkıp, grunge ve oldschool ile akrabalık kurmuştur. Beck, Nirvana, Creedence Clearwater Revival(ccr) gibi insanlar ve gruplar "country punk" yaparlar ki bu da punk ın bir alt dalıdır. 90 larda grunge akımı ile alvelenmiştir.

Bu akımın sonunda ne yazıkki MTV''nin de etkisiyle "emotional punk" denen duygusal ve hiç bir politik anlamı olmayan bir alt-tür türemiştir. Green day, Offspring, Blink 182, Sum41 gibi gruplar bu pop-punk akımının temsilcilerinden en önemlileridir. 77 punk hareketi ne yazıkki "sona erdirildikten" sonra bir takım aklı başında şahıslar bir araya gelip bir akım başlattılar. Bu akım 77 ruhunu barındırıyordu. "diy" felsefesinden besleniyordu ve bu gruplar Sex Pistols''ın sound''unu esas alıp bunun çevresinde kendi fikirlerini oluşturdular. Hepsi de bu saf punk sound''una Velvet Underground, The Stooges, David Bowie''den aldıkları ilhamı karıştırdılar. Sonuç post punk idi; alışılmış müzikal kalıpların dışında ve mensubu oldukları alt-kültür sayesinde birbirine bağlanan bir çok grubun ortak hissiyatıydı. Güzelde olmuştu. İhtiyacımız vardı. Yinede bazıları ticari kaygıya kapılıp bu yoldan saptılar ama genellede iyi gidiyordu. Joy division, The stranglers, echo and the bunny man, pixies''i bu yolda ilerleyen gruplardan sayabiliriz.

90'larda punk''ın saflığını yitirmesiyle bir takım ihtiyaçlardan dolayı elektronik-punk doğdu. Bu gruplar elektronik altyapı üzerine inşaa ettikleri, anarşik, sert ve sivri dilli sözlerle taktir edilecek işler yaptılar. bunlardan en önemlileri The Prodigy ve Beastie Boys''tur. Exploited, Anti-Flag, Bad Religion, Black Sabbath, Ramones, Vandals, Dead Kennedys ve Black Flag gibi gruplar, kendilerinden sonra gelen ve gelecek olan ve saf punk müzik yapmak isteyen gruplara öncülük etmişlerdir. Son zamanlarda(2000''lerde) The strokes, Television, White Stripes,Interpol, gibi gruplar tekrar 77 ruhunu yansıtan müzikler yapmaktadırlar. Bunlarda Velvet Underground, Sex Pistols ve Ramones gibi punk müziğin eski tüfeklerinden etkilenmekteler. Fakat Bu son dönem grupları, gerek yaşam düzeyi ve parasal açıdan bir sorunları olmamaları yüzünden o ruhu ne kadar devam ettirebilirler bu bir sorun teşkil etmektedir.

Türkiye'de de At Hırsızları, Sokak Köpekleri, Rashit, Zibidiler gibi gruplar kendi imkanları ile müzik yapmaya çalışmaktadırlar. 2000 li yıllara girdiğimiz ve gelecek için ümidimizin olmadığı şu günlerde birde cyber punk kavramı çıkmıştır ki, bu kültürün beynimizin içine sokulmasıpopüler kültürde yer edinmesinin ve gündelik hayata girmesinin öncüsü william gibsonın ilk romanı 1984''te yayınlanan "Neuromancer"dir. Müzik, fantazi-bilim, filmler ve felsefeyi birleştiren bu tür bizim geleceğimiz olmadığı konusunda anti-ütopik dününceler sunmaktadır. Sex Pistols''un God Save The Queen şarkısında

Rotten''ın dediği gibi:
"İnsan makinesinin zehiriyiz,
çöp tenekesindeki çiçekleriz
Gelecek yok
Gelecek biziz!"
Gelecek yok kısmı doğru, diğer sözleri için bir yorum yapmak istemiyorum.
NO FUTURE, FUTURE İS NOW!

[Kategorize Etme] içinden çıktı


Ne diyordun?